Zespół Szkól Techniczno-Przemysłowych w Łodzi istnieje już. 130 lat. W październiku odbędą się rocznicowe uroczystości. Wiele instytucji, w tym szkół, organizuje jubileusze. Stały się one wręcz powszechnym elementem naszego społecznego i zawodowego życia. Ten jubileusz jest jednak wyjątkowy bowiem dotyczy on Szkoły, która istnieje w sercach i umysłach bardzo wielu ludzi w Polsce i na całym świecie. Jej absolwenci rozproszeni są po kilku kontynentach. Stosunkowo niedawno, bo w I994r. , obchodziliśmy J 25-lecie. Podniosła uroczystość, nagrody i wyróżnienia, okolicznościowe przemówienia i życzenia. Już podczas trwania obchodów powstał pomysł wykonania nowego sztandaru i większego zaangażowania absolwentów Szkoły w organizowanie w przyszłości obchodów rocznicowych. Tak też. się stało. Dzięki hojności i aktywności absolwentów nowy sztandar już jest. Będzie zorganizowany zjazd absolwentów.

Historia Szkoły zaczyna się w 1869r. kiedy to została otwarta Łódzka Wyższa Szkoła Rzemieślnicza mieszcząca się przy pi. Wolności 14 (obecnie budynek Muzeum Archeologii i Etnografii). Powstanie szkoły było ściśle związane z dynamicznie rozwijającym się łódzkim przemysłem włókienniczym.

Nazwa szkoły zmieniała się wielokrotnie:
1869 Łódzka Wyższa Szkoła Rzemieślnicza
1899 Łódzka Szkoła Rękodzielniczo - Przemysłowa
1919 Państwowa Szkoła Włókiennicza
1933 Państwowa Szkoła Techniczno-Przemysłowa
1951 Technikum Przemysłu Włókienniczego Ministerstwa Przemysłu Lekkiego
1957 Technikum Włókiennicze Nr 1 w Łodzi (od 1963 -Technikum Włókiennicze Nr 1 im. Walentyny Tiereszkowej)
1964 Zespół Szkół Zawodowych Nr 3
1976 Zespół Szkół Włókienniczych Nr 1 w Łodzi
1993 Zespół Szkół Techniczno-Przemysłowych w Łodzi

Obecna nazwa nawiązuje do tej nadanej w 1933r. i funkcjonującej do 195Ir.
W przeciwieństwie do nazw, siedziba szkoły zmieniła się tylko raz - w 1903r. Szkoła przeniosła się do specjalnie dla niej wybudowanego kompleksu budynków przy ul. Żeromskiego 115 (wówczas Pańskiej), gdzie mieści się do dnia dzisiejszego. Nowa siedziba Szkoły stworzona była na miarę jej potrzeb i możliwości. Fundusze na budowę znacznie wsparli najwięksi łódzcy fabrykanci. I dzisiaj widać z jakim rozmachem i przemyśleniem inwestorzy zrealizowali projekt.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w roku 1918 do dzisiaj Szkołą kierowali dyrektorzy:
1. inż. Adam Trojanowski 1919-1931
2. inż. Jan Kunstman 1932- i 939
3. mgr inż. Kazimierz Jarzębiński 1945-1959
4. mgr inż. Jan Kłoszewski 1959-1963
5. inz. Kazimierz Mamełka 1963-1983
6. mgr inż. Ryszard Ossowski 1983-1992
7. mgr Jan Stupak 1992- nadal

Dużo informacji dot. historii Szkoły zawiera publikacja "Dzieje Łódzkiej Szkoły Włókienniczej w Polsce Niepodległej" pod red. Wacława Szczygielskiego wydana w 1969r. nakładem Szkoły, oraz artykuły w miesięczniku "Technik Włókiennik" Nr 10-11 z 1979r.
Niezwykle barwnie i interesująco przedstawili historię Szkoły, twórcy programu telewizyjnego "Encyklopedia Filmowa Łodzi" red. Jadwiga Wileńska i dyr. Ryszard Bonisławski. W pięciu odcinkach możemy prześledzić losy Szkoły od jej powstania do dnia dzisiejszego. Przez ostatnie 10 lat struktura Szkoły zmieniała się. Jedne typy szkół zanikały, powstawały nowe.

W roku szkolnym 1999/2000 w skład Zespołu Szkół Techniczno-Przemysłowych w Lodzi wchodzą:
Technikum Włókiennicze 5-letnie na podbudowie szkoły podstawowej (12 klas )
- Technikum Włókiennicze 3-letnie na podbudowie zasadniczej szkoły zawodowej (8 klas )
- Zasadnicza Szkoła Zawodowa (14 klas ) -Liceum Techniczne o profilu tekstylnym (1 klasa)
- Liceum Ogólnokształcące Nr XLVI (19 klas)

Zainteresowanie absolwentów szkół podstawowych w br. szkolnym wyraźnie kierowało się w stronę liceum ogólnokształcącego. Technikum i liceum techniczne nie były chętnie wybierane. Również zasadniczą szkołę wybiera coraz mniej uczniów. Stąd też w bieżącym roku szkolnym dla absolwentów szkół podstawowych otwarta została jedna klasa technikum (technik włókiennik - specjalność wybierana w trakcie nauki) i jedna klasa liceum technicznego o profilu tekstylnym, przy siedmiu klasach pierwszych liceum ogólnokształcącego.
W Zasadniczej Szkole Zawodowej powstały cztery klasy pierwsze. Dwie i pół w zawodzie operator maszyn w przemyśle włókienniczym (specjalność wybierana w trakcie nauki) oraz jedna i pół w zawodzie krawiec. Ogółem rok szkolny 1999/2000 rozpoczęło w ZST-P 1500 uczniów w 54 oddziałach, 109 nauczycieli, 38 pracowników administracji i obsługi .
Ostatnie pięć lat Szkoły charakteryzowały się konsekwentnym realizowaniem zadań wytyczonych jeszcze w latach 1992-93, później modyfikowanych i dostosowywanych do zmieniającej się rzeczywistości. Główne wysiłki skierowane były na:
- rozwój bazy dydaktyczno-technicznej szkoły i warsztatów,
- doskonalenie zarządzania szkołą,
- doskonalenie pracy rady pedagogicznej,
- zwiększanie oferty dydaktyczno-wychowawczej szkoły,
- promocję szkoły,
- nawiązanie ścisłej współpracy z zagranicą i Unią Europejską,
- pozyskiwanie pozabudżetowych środków finansowych niezbędnych do realizacji ww. zadań.

Realizacja postawionych zadań zaowocowała wieloma sukcesami dzięki dużemu zaangażowaniu dyrekcji, kierownictwa warsztatów, nauczycieli, pracowników administracji i obsługi, chociaż czasy w których przyszło je realizować były i są dla oświaty niezwykle trudne. Brak środków finansowych w budżecie Państwa uniemożliwia normalne eksploatowanie istniejącej bazy nie mówiąc ojej rozwoju. Stąd też szczególną troską dyrekcji było pozyskiwanie dodatkowych środków mogących złagodzić ten deficyt.
Najważniejsze osiągnięcia to:

1. Znaczne poprawienie stanu i wyposażenia bazy dydaktycznej m. in. poprzez:
- zorganizowanie nowych sal dydaktycznych (w tym audiowizualnych), nowych pracowni przedmiotowych i warsztatowych, oraz doposażenie istniejących,
- znaczne uzupełnienie stanu księgozbioru biblioteki, zorganizowanie czytelni, wyposażenie w komputery biblioteki i czytelni,
- rozbudowanie bazy sportowej o dwie sale gimnastyczne (w tym siłownię) i wyremontowanie dwu wcześniej istniejących,
- powstanie dwu dobrze wyposażonych pracowni komputerowych podłączonych do Internetu.
2. Transformacja warsztatów szkolnych, przynoszących na początku dekady ogromne straty, polegająca na przekształceniu z nierentownego zakładu produkującego trudno zbywalne wyroby niskiej jakości, w mobilny, dostosowujący się do rynku zakład usług przemysłowych z atrakcyjną ofertą uzupełniającą produkcję i usługi innych firm włókienniczych. Sukcesywna i konsekwentna wymiana oraz uzupełnianie parku maszynowego, najczęściej pozyskiwanego z darowizn lub za symboliczne ceny
3. Skomputeryzowanie zarządzania szkołą i warsztatami szkolnymi polegające m. in. na wyposażeniu w zestawy komputerowe i oprogramowanie 10 stanowisk pracy. W ten sposób realizowane są m. in. takie zagadnienia jak: planowanie i organizacja zajęć szkolnych, sekretariat, księgowość, kadry, płace, sprzedaż warsztatów, biblioteka itp.
4. Wprowadzenie nowoczesnego systemu pracy rady pedagogicznej polegającego na utworzeniu 12 integralnych zespołów przedmiotowych koordynowanych przez demokratycznie wybieranych liderów. Systematyczne doskonalenie i dokształcanie nauczycieli i innych pracowników Szkoły.
5. Wprowadzenie nowych oprogramowań do technikum i zasadniczej szkoły zawodowej, w tym eksperymentalnego w ramach programu UPET-IMPROVE finansowanego z fundusz Phare. Wprowadzenie liceum ogólnokształcącego i liceum technicznego.
6. Intensywne, systemowe promowanie Szkoły . Uczestniczenie we wszystkich edycjach łódzkich targów edukacyjnych i zdobywanie każdorazowo nagród i wyróżnień.
7. Remonty i odnowienia budynków i wielu pomieszczeń znacznie poprawiające stan techniczny i użytkowy bazy. Uniknięcie degradacji technicznej niektórych budynków.
8. Nawiązanie ścisłej współpracy z partnerami z Wielkiej Brytanii polegającej na wymianie doświadczeń i stworzeniu wspólnego projektu zgłoszonego w Unii Europejskiej do funduszu Phare. Po zaakceptowaniu przez Unię - wspólna realizacja projektu.
9. Rozwinięcie działalności kursowej dla dorosłych, w tym przede wszystkim kursów dla bezrobotnych. Około 1000 osób mogło zdobyć nowe kwalifikacje na kursach realizowanych przez Szkołę.
10. Bardzo intensywne, uwieńczone bardzo dobrymi wynikami, pozyskiwanie środków pozabudżetowych potrzebnych m. in. na realizację ww. zadań.
11. Uzyskanie bardzo dobrych wyników wizytacji kuratoryjnej przeprowadzonej w 1997r.

Wymienione osiągnięcia nie spowodowały spowolnienia tempa poszukiwania nowych rozwiązań podnoszących jakość pracy Szkoły. Przyszłość Szkoły nie zależy jednak wyłącznie od starań jej pracowników. Największym zagrożeniem dla szkól zawodowych wchodzących w skład Zespołu jest stale pogarszająca się sytuacja w polskim przemyśle włókienniczym, a co za tym idzie, zmniejszający się popyt na pracowników tej branży. Ponadto reforma systemu edukacji stawia wiele pytań, na które dzisiaj nie sposób znaleźć odpowiedzi.
Zgodnie z dokumentami wprowadzającymi reformę oświatową jeszcze tylko przez dwa lata będą rekrutowani kandydaci do obecnie funkcjonujących szkół ponadpodstawowych, a za trzy lata powstaną szkoły ponadgimnazjalne. Mają to być licea profilowane trzyletnie (w tym profilowane zawodowo) oraz szkoły zawodowe dwuletnie. Niestety, poza dość skomplikowaną i mało realną koncepcją nowego szkolnictwa zawodowego, niewiele wiadomo jak ma ono wyglądać.
Należy życzyć, aby najstarsza w Polsce szkoła włókiennicza istniała nadal, zasilając, miejmy nadzieję, odrodzony łódzki przemysł włókienniczy, bo przecież inaczej nie będzie miała racji bytu. . .

JAN STUPAK
Dyrektor Zespołu Szkół Techniczno - Przemysłowych w Łodzi